شیرآلات صنعتی به عنوان یکی از ابزار های حیاتی در صنایع مختلف شناخته می‌ شوند. انواع مختلفی از این محصولات وجود دارند که هر کدام ویژگی‌ ها و کاربرد های خاص خود را دارند. این وسایل برای کنترل فشار و جریان سیالات در سیستم‌ های مختلف به کار می‌ روند.

از شیر آلات صنعتی به عنوان یکی از ابزار های بسیار پر کاربرد در صنعت یاد می‌ شود. تقریباً هر صنعتی از این وسیله استفاده می‌ کند و بدون آن، ادامه حیات آن‌ ها ممکن نیست. این محصولات تاثیر بزرگی بر زندگی روزمره ما دارند و امکانات بسیاری را فراهم می‌ کنند.

انواع شیرآلات صنعتی

بر اساس ویژگی‌ های گوناگونی مانند اندازه، نوع اتصال، اجزای اپراتوری و عملکرد، دسته‌ بندی می‌ شوند.

• شیر توپی (Ball Valve):
  در شیر توپی، یکی از انواع شیرآلات صنعتی، یک کره با سوراخ‌ هایی حول یک محور عمودی چرخش می‌ کند و باعث باز و بسته شدن جریان می‌ شود. مدل‌ های جدید شیر توپی (Ball Valves) امکان کنترل بسیار خوبی روی جریان گاز یا مایعات فراهم می‌ کنند. به همین دلیل، شیر‌ های توپی مدرن با فواید زیادی همراه هستند.
• فواید:
  1. قابلیت عالی باز و بسته شدن این شیر‌ ها.
  2. با استفاده صحیح، حداقل نشت را دارند.
  3. هزینه‌ های نگهداری آن ها کم است.
  4. سرعت عملکرد خوب و عملیات آسان.

  کاربرد ها: شیرهای توپی برای مایعات و گاز ها مناسب هستند و در جاهایی که حتی یک قطره نشت مجاز نیست، کاربرد دارند. این شیر ها در ابتدا برای فشار های پایین طراحی شده‌اند، اما با استفاده از نشیمن‌ های آهنی، می‌ توان از آن ها برای فشار های بالا نیز استفاده کرد. اما در نتیجه باز و بسته شدن مکرر، ممکن است به افت تدریجی فشار منجر شود.

• شیر دروازه ای (Gate Valve):

  تقریباً همه شیرالات صنعتی دارای مکانیزم مشابهی هستند، اما با تفاوت‌ هایی در ساختار هایشان. یکی از شایع‌ ترین مدل‌ های شیر های صنعتی، شیر دروازه‌ ای (Gate Valve) است. این نوع شیر برای ایجاد یا قطع جریان سیال بین دو محل یا جهت کامل بسته کردن جریان به کار می‌ رود.

  شیر های دروازه‌ ای معمولاً به صورت کاملاً باز یا کاملاً بسته عمل می‌ کنند؛ به علت حساسیت آن ها در مقابل سایش و خوردگی، استفاده نیمه‌ باز از آن ها مناسب نیست.

  فواید:

  1. مقاومت در برابر جریان مایعات، جلوگیری از ایجاد مقاومت در جریان.
  2. قابل استفاده در جریان‌ های دو جهته.
  3. دیزاین ساده.
  4. قابل استفاده در لوله‌ های دارای دیامتر بزرگ.

  معایب:

  1. برای استفاده به عنوان دریچه گاز به دلیل عدم امکان کنترل دقیق بر روی جریان مناسب نیست.
  2. در استفاده برای گاز ها، شدت جریان ممکن است به دروازه یا دیسک آسیب برساند.

  کاربرد ها: شیر های دروازه‌ ای به عنوان شیر های باز و بسته‌ شو در سیستم‌ های آب و فاضلاب یا مایعات خنثی استفاده می‌ شوند. همچنین، می‌ توان از آن ها برای گاز هایی با دما های بین ۲۰۰C تا ۷۰۰C و فشار حداکثر ۱۶ بار نیز استفاده کرد.

• شیر کروی (Globe Valve):

  ویژگی بارز شیر‌ های کروی (Globe Valve) این است که دارای یک کانال به شکل حرف S انگلیسی هستند. در این نوع شیر، یک دیسک نیم‌ کره‌ای مسئول باز و بسته کردن جریان مایعات یا گاز است و با حرکت بالا و پایین آوردن دیسک، می‌ توان جریان مایعات یا گاز را کنترل کرد.

  یکی از نقطه قوت‌ های این نوع ولو‌ ها این است که امکان کنترل دقیق بر روی فشار را فراهم می‌ کنند و نسبت به دیگر شیر ها به خوبی بسته می‌ شوند. همچنین، با باز و بسته شدن مکرر، ساییده نمی‌ شوند. البته، باید توجه داشت که شیر‌ های توپی ممکن است جریان بالا تری از مایعات یا گاز ها را تحمل کنند.

  فواید:

  1. مکانیزم بسته شدن بهتری نسبت به شیر‌ های دروازه‌ ای دارند.
  2. تعمیر و نگهداری آن ها نسبت به دیگر انواع شیر ها راحت است.

  معایب:

  1. در اثر انسداد جریان، ممکن است افت فشار رخ دهد.
  2. برای فشار های بالا مناسب نیستند.

  کاربرد ها: اگر نشت یکی از اصلی‌ ترین دغدغه‌ های شماست، استفاده از شیر‌ های کروی می‌ تواند گزینه مناسبی باشد. این شیر ها در سیستم‌ های آب آشامیدنی، سیستم‌ های تغذیه شیمیایی، سیستم‌ های تخلیه و استخراج و سایر کاربرد ها مورد استفاده قرار می‌ گیرند.

• شیر یک‌ طرفه (Check Valve):

  شیر‌ های یک‌ طرفه (Check Valve) جزو انواع شیرالات صنعتی هستند که بر اساس فشار داخلی عمل می‌ کنند و باز و بسته شدن آن ها به حرکت خارجی وابسته نیست. کاربرد اصلی این نوع شیر، جلوگیری از جریان برگشتی است.

  فواید:

  1. طراحی ساده و قابل فهم.
  2. عدم نیاز به دخالت انسان یا نیروی خارجی.
  3. جلوگیری موثر از جریان برگشتی.
  4. قابلیت استفاده به عنوان سیستم پشتیبان.

  معایب:

  1. برای استفاده به عنوان شیر انبساط مناسب نیست.
  2. ممکن است در موقعیت باز شدن، دیسک گیر کند.

  کاربرد ها: شیر‌ های یک‌ طرفه در مواردی که نیاز به جلوگیری از جریان برگشتی وجود دارد، مانند پمپ‌ ها و کمپرسور ها، استفاده می‌ شوند. همچنین در پمپ‌ های تغذیه‌ ای که در دیگ‌ های بخار مورد استفاده قرار می‌ گیرند و در مواردی که ترکیبی از گاز ها در یک خط لوله وجود دارد نیز از این شیر ها استفاده می‌ شود.

  شیر سماوری (Plug Valve):

  شیر‌ های سماوری (Plug Valve) نیز از انواع شیرآلات صنعتی هستند که مکانیزم باز و بسته شدن آن ها به شکل شیر توپی است و به دلیل انتهای مخروطی شکل آن‌ ها به آن‌ ها شیر سماوری گفته می‌ شود.

  فواید:

  1. مکانیزم ساده.
  2. نگهداری و تعمیر آسان.
  3. افت فشار کم.
  4. مطمئن و محکم در حالت بسته شدن.
  5. قابلیت باز و بسته شدن سریع.

  معایب:

  1. اصطکاک زیاد؛ نیاز به محرک برای باز و بسته کردن دارد.
  2. برای جریان بنزین مناسب نیست.
  3. نیاز به برق یا عملگر اتوماتیک.

  کاربرد ها: شیر سماوری به طور موثر جریان را باز و بسته می‌ کند و در کاربرد های گوناگونی مانند خطوط لوله‌ کشی گاز، سیستم‌ های دوغاب و سیستم‌ هایی با دما و فشار بالا کاربرد دارد.

شیر پروانه‌ ای (Butterfly Valve):

شیر‌ های پروانه‌ ای (Butterfly Valves) از انواع شیرآلات صنعتی هستند که از یک کانال و یک دیسک تشکیل شده و به محور مرکزی کانال متصل است. دوران این دیسک دور محور کانال باعث بسته یا باز شدن کانال می‌ شود.

این شیر ها امکان کنترل دقیق بر روی جریان را فراهم می‌ کنند و حجم بسیار زیادی از مواد می‌ تواند از طریق آن ها جریان یابد. عملگر های از راه دور برای این شیر ها نسبت به شیر های دروازه‌ ای راحت‌ تر هستند. با این حال، کاربرد این شیر ها معمولاً در حجم بالای مواد و در مواردی با حجم پایین مناسب نیست.

فواید:

1. دیزاین فشرده و جمع و جور
2. سبک وزن
3. نصب ساده و آسان

معایب:

1. قابلیت‌ های آن برای استفاده به عنوان شیر انبساط محدود است.
2. فشار زیاد ممکن است بر حرکت دیسک آن تاثیر بگذارد.

کاربرد ها: از شیر‌ های پروانه‌ ای به طور معمول در مواردی که نیاز به انحصار و جدا سازی جریان، یا متوقف کردن جریان مایعات یا گاز‌ ها باشد استفاده می‌ شود. این شیر ها در فرایند هایی که از لوله‌ هایی با دیامتر های بزرگ استفاده می‌ شود، عملکردی عالی دارند.

شیر سوزنی (Needle Valve):

شیر سوزنی (Needle Valve) به دلیل دیسک سوزن مانند این شیر، به این نام شناخته می شود. مکانیزم این نوع شیر مشابه شیر کروی است. در سیستم‌ های لوله‌ کشی نه چندان بزرگ، شیر‌ های سوزنی این امکان را به شما می‌ دهند که کنترل بیشتری بر روی جریان داشته باشید. در جریان هایی با فشار کم، شیر‌ های سوزنی عملکرد بسیار خوبی دارند.

فواید:

1. در کنترل جریان گاز و مایعات به خوبی عمل می‌ کنند.
2. برای هر سیستمی که به دقت و کنترل نیاز دارد، مناسب است.

کاربرد ها: شیر‌ های سوزنی در مواردی که نیاز به کنترل کامل بر جریان مایعات وجود دارد، به کار می‌ رود.

• شیر اطمینان (Relief Valve):

شیر اطمینان (Relief Valve) در واقع برای کنترل یا محدود کردن فشار در یک سیستم استفاده می‌ شود. اگر این کنترل انجام نشود، فشار ممکن است انباشته شده و منجر به خلل یا احتراق در سیستم شود.

فواید:

1. متریال آن به وفور یافت می‌ شود.
2. با مواد شیمیایی بسیاری سازگار است.
3. تحمل دمای بالا را به خوبی دارد.
4. ابعاد لوله‌ کشی آن استاندارد است.

معایب:

1. اگر در آن از نشیمنگاه مخصوص استفاده نشود، ممکن است نشت کند.
2. نسبت به تاثیرات فشار برگشتی حساس است.
3. در تحمل فشار، محدودیت دارد.

کاربرد‌ ها: از شیر‌ های اطمینان در آتش‌ نشانی‌ ها، ساختمان‌ های بلند، برج‌ های آب، سیستم آب آشامیدنی و مخازن آب استفاده می‌ شود.

شیر کنترل (Control Valve):

شیر های کنترل (Control Valve) بر اساس پارامتر هایی مانند میزان فشار، دامنه، جریان و… به کار می‌ روند. یکی از معایب شیر های کنترل، هزینه‌ های بالای تعمیرات آن‌ هاست. در صورت نیاز به خرید شیر های کنترل، بهتر است با در نظر گرفتن هزینه‌ های تعمیراتی آن‌ ها، شیر هایی را انتخاب کنید که از لحاظ کیفیت و عملکرد مناسب باشند.

ساختار شیرالات صنعتی

ساختار این قطعه کاربردی شامل اجزای اساسی زیر است:

• بدنه (Body):

بدنه شیر آلات نقش اساسی در ساختار ولو دارد. این بخش چارچوبی را ایجاد می‌ کند که تمام اجزا را در کنار یکدیگر نگه می‌ دارد و به آخرین نقطه اتصال ولو به لوله‌ ها یا تجهیزات دیگر کمک می‌ کند. بدنه به شکل‌ ها و جنس‌ های مختلفی ساخته می‌ شود تا با کاربرد های متنوع سازگار باشد.

• درپوش و کلاهک (Bonnet):

Bonnet از طریق اتصالات رزوه ای، پیچی یا جوشی به بدنه اتصال دارد. این قسمت نقشی مشابه با بدنه دارد و به عنوان پوششی بر روی ولو عمل می‌ کند. انواع مختلفی از Bonnet وجود دارد که با مدل‌ ها و نیاز های مختلف هماهنگ شده‌اند.

• تریم (Trim):

تریم شامل اجزایی است که قابل جابجایی و خارج شدن هستند. این اجزا شامل نشیمن گاه شیر، دیسک، آب‌ بند، اسپیسر، بوشینگ و سایر اجزا مرتبط است. این اجزا همواره در معرض جریان سیالات قرار می‌ گیرند.

• عملگر (Actuator):

عملگر ولو یک مکانیزم است که به باز و بسته کردن شیر آلات کمک می‌ کند. این عملگر ها نقش اساسی در کنترل و عملکرد شیر دارند و انواع مختلفی از آن ها وجود دارد، از جمله عملگر کنترل الکتریکی، عملگر کنترل الکتریک-هیدرولیک، عملگر کنترل هیدرولیک و عملگر کنترل پنوماتیک.

• پکینگ یا طناب‌ های آب‌ بند (Packing):

پکینگ یک نوع درزگیر رشته‌ ای است که برای جلوگیری از نشت و حفظ مایعات در ولو ها استفاده می‌ شود. این مواد با استفاده از PTFE یا گرافیت تقویت می‌ شوند تا دوام بیشتری داشته باشند. نصب پکینگ شیر آلات ساده و موثر است.

• یوک شیر (Yoke):

یوک قطعه‌ ای قوی است که به عنوان رابط بین درپوش و بدنه شیر با عملگر عهده‌ دار نقشی اساسی است. این قسمت از جنس محکمی ساخته شده و به تثبیت عناصر مختلف ولو کمک می‌ کند.

قیمت و خرید شیرالات: