شیر اطمینان (Safety Valve) یا شیر ایمنی، نوعی شیر است که در مخازن تحت فشار برای جلوگیری از افزایش فشار از حد طراحی استفاده می شود. یک اشتباه رایج در بازار است که در نام، آن را به اشتباه ذکر می کنند و به آن سفتی ولو می گویند. در صورتی که نام درست آن سیفتی ولو (Safety Valve) می باشد که به صورت اختصاری به آن PSV گویند . شیرهای ایمنی مستقیماً روی مخازن نصب می شوند. با افزایش فشار روشن می شوند و با باز شدن شیر، بخشی از مایع را از سیستم خارج می کنند و در نتیجه فشار را کاهش می دهند. تا زمانی که فشار به سطح خطرناکی نرسد، اثربخشی آنها ارزیابی نمی گردد.
شیرهای اطمینان با مسیر جانبی جهت افزایش فشار، فشار سیستم را تخلیه می کنند. این شیر ها به گونه ای طراحی یا تنظیم شده اند تا در فشار مشخصی عمل کرده و از مخازن تحت فشار و سایر تجهیزات محافظت نمایند.
محتوای مرتبط: انواع شیر آلات صنعتی
طرز کار شیر اطمینان
با افزایش فشار سیال، به سوپاپ فشار وارد می شود و نیروی اعمالی را به فنر منتقل می کند. در صورت افزایش فشار به حد بالا تر از نرمال، فنر فشرده شده و سوپاپ بسته می شود. با افزایش فشار، فنر بالا می رود و سوپاپ به طور خودکار باز می شود و سیال از مسیر جانبی خارج می شود.
برای دقت در عملکرد شیر ها، نیاز به تنظیم مناسب آن ها در محدوده فشار تخلیه داریم. مؤلفه ها و متغیر های مختلفی نظیر فشار تخلیه، کمینه فشار جهت بسته شدن مجدد شیر، و فشار کار عادی و بحرانی وجود دارند.
محدوده کاربرد شیرهای اطمینان از فشار تخلیه تا کمینه فشار جهت بسته شدن مجدد آن است. به این صورت که در صورت افزایش فشار به میزان تعیین شده، سیستم تخلیه می شود و با کاهش فشار، مجدداً بسته می شود. برای دقت در عملکرد، تنظیم دقیق شیر ها با توجه به مؤلفه ها و متغیر های مختلف و اجرای تست فشار ضروری است.
انواع شیرهای اطمینان صنعتی
- ریلیف ولو
- پایلوت دار
- بارگذاری مستقیم
- متعادل فانوسی
- صفحه گسیختگی
- وزن خالص
ریلیف ولو (Relief valve)
این محصول یک شیر فشار شکن خودکار دارد که در صورت افزایش فشار سیستم، به طور خودکار آن را باز می کند.این شیرها به عنوان ضربه گیر عمل نمی کنند و زمانی استفاده می شوند که مقدار کمی آب باعث افت سریع داشته باشد. این شیرها معمولاً به طور مداوم بیش از حد کار می کنند تا فشار سیستم را در محدوده مناسب حفظ کنند.
Pilot safety valve
به آن شیر پایلوت دار می گویند که از قطعاتی از جمله: شیر اصلی، دیسک با پیستون یا دیافراگم و پایلوت تشکیل می شود. پایلوت یک وظیفه دارد و آن هم انتقال فشار سیستم به محفظه پیستون می باشد. به دلیل اینکه سطح مقطع پیستون بزرگتر از نشیمنگاه است، حالت دیسک به صورت بسته است. وقتی فشار به مقدار معینی می رسد پایلوت جریان سیال را به داخل محفظه پیستون هدایت می کند و به طور همزمان هوا را از محفظه پیستون خارج می کند. که باعث باز شدن دیسک می شود.
مزایای شیر های Pilot operated
- یک فنر بزرگ و محفظه آن جایگزین یک پیلوت کوچک می شود و وزن و هزینه سوپاپ را کاهش می دهد.
- شیرهای ایمنی صنعتی که توسط پایلوت کار می کنند دارای فیلتر هستند و به طور کلی برای سرویس نسبتاً تمیز توصیه می شوند.
شیر اطمینان متعادل فانوسی
فانوس های شیر اطمینان متعادل در سیستم هایی استفاده می شود که سیال خورنده است و فشار در خروجی شیر بیشتر از فشار معمولی است. این شیر دارای یک فانوس است که از ورود مایع خروجی به درپوش شیر جلوگیری می کند. پوشش تسکین متعادل تاثیر فشار پشت فانوس را کاهش می دهد و سایش زودرس فنر را کاهش می دهد.
شیر اطمینان با بارگذاری مستقیم
(Conventional Safety Relief Valve) بارگذاری آن به صورت مستقیم می باشد و فشار تنظیمی که به آن وارد می شود از تغییرات فشار موجود در خروجی تاثیر می پذیرد.
رپچر دیسک (Rupture Disc)
به این شیر صفحه گسیختگی هم می گویند در این صفحه یک قطعه ای وجود دارد که از یک دیافراگم بسیار نازک فلزی تشکیل شده است و به نوعی طراحی می شود که در فشار مد نظر دچار پارگی شده و در نتیجه تخلیه فشار انجام می گیرد.
Dead-Weight Safety Valve
به این نوع شیر وزن خالص هم می گویند. فشاری که وارد می شود را از طریق دیسک کاهش می دهد به همین دلیل از فنر استفاده نمی کند.، بنابراین، هنگامی که فشار در سیستم افزایش می یابد، دیسک به سمت بالا حرکت می کند تا فشار را کاهش دهد.
از شیر ایمنی در چه صنعت هایی استفاده می شود؟
(Safety Valve) در صنعت های زیر کاربرد دارند:
- نیروگاه
- پتروشیمی
- دیگ بخار
- نفت و گاز
- دارو سازی
نکات مهم در انتخاب شيرهای اطمينان
دريچه هاي اطمينان بايد به گونه اي انتخاب گردند که در صورت بهم خوردن تعادل فشار مخزن، شير اطمينان به طور خودکار باز شده و مقدار اضافی از مایع یا گاز را از مخزن خارج کند. در شرایطی که فشار علاوه بر احتمال بهم خوردن تعادل، در معرض خطرات آتش سوزی یا انفجار نیز قرار دارد، انتخاب شیر ها باید به گونه ای باشد که نه تنها در فشار خاصی باز شوند، بلکه ظرفیت کافی را داشته باشند. این شیر ها باید قابلیت انتقال مقدار زیادی از مایع یا گاز داخل مخزن را که به دلیل تغییر حالت حرارتی اتفاق افتاده است، به خارج از مخزن را داشته باشند.
سلام، مقاله واقعا جامع بود، این مدل شیر های اطمینان یا safty valve ها در دیگ های بخار استفاده میشوند، اگر اطلاعاتی در خصوص دیگ بخار ندارید به سایت ما سر بزنید.
سلام بله همینطوره. انشاالله در بروز رسانی ها مطالب کامل تر و تخصصی تر ارائه خواهند شد