
شیر دروازه ای یا همان گیت ولو (gate valve) که از پر کاربرترین شیرآلات پر مصرف در زمینه شیر آلات صنعتی می باشد برای قطع و وصل کردن سیالات و مایعات گوناگون استفاده می شود. گیت ولو ها که در اصطلاح به شیرهای کشویی هم گفته می شود به دو شکل ثابت و متحرک می باشد. به عبارتی دیگر می توان گفت تمامی شیر های صنعتی یکسان بوده و فقط از نظر ساختار با یکدیگر تفاوت دارند. یکی از نمونه های پرکاربرد صنعتی شیر دروازه ای است که برای ایجاد ارتباط بین دو کانال آب و یا توقف جریان آبی که اغلب استفاده می شود می توان استفاده نمود.
پنل های درب برای این نوع کنترل صنعتی باز یا کاملا بسته هستند. برای استفاده در حالت نیمه باز مناسب نیست و دلیل آن این است که درب آن به راحتی پوشیده شده و زنگ می زند. باز و بسته شدن شیر دروازه زمان زیادی می برد و معمولاً در مواردی که نیاز سریع جریان باشد از این نوع شیر استفاده نمی شود. فلسفه شیر آلات به زمان های قدیم بر می گردد که برای مصارف کشاورزی که به شکل سنتی آب چشمه یا غنات ها را در یک استخر خاکی مانند جمع آوری می کردند و در انتهای آن استخر خاکی لوله ای برای تخلیه آب می گذاشتند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی شیر های صنعتی وجود دارند که برای مصارف مختلف استفاده می شود.
اجزای تشکیل دهنده شیر های دروازه ای:
- تریم: تشکیل دهنده قطعات داخلی شیر می باشد که با روان گرد ها ارتباط مسقیم دارند. این قطعات شامل حلقه سیت، گوه، استم، دروازه و دیسک می باشند.
- بدنه: تشکیل دهنده قسمت اصلی یا همان آلیاژ آن است که متصل کننده فلنج و پیچ ها به لوله می باشد.
- بونت: بخش های متحرک شیر را تشکیل می دهد که با پیچ ها به بدنه اصلی متصل می شود.
مزیت و معایب شیرهای کشویی:
مزیت:
- مقاومتی در جریان مایعات به وجود نمیآورد، به همین دلیل جریان مایعات روان خواهد بود.
- در جریان های دو جهته قابل استفاده است.
- طراحی ساده ای دارد.
- در لوله هایی که دیامتر های بزرگتری دارند، قابل استفاده است
معایب:
- به عنوان دریچه گاز مناسب نیست، چرا که امکان کنترل دقیق بر روی جریان را به شما نمی دهد.
- اگر برای جریان گاز از آن استفاده شود، شدت جریان ممکن است به دروازه یا دیسک آسیب برساند.
کاربرد های شیرهای دروازه ای:
شیرهای دروازه ای به نوعی شیر باز و بسته شو می باشند. این نوع محصول برای استفاده در سیستم آب و فاضلاب و یا مایعات خنثی مناسب هستند. برای گاز هایی که بین ۲۰۰C تا ۷۰۰C باشند نیز و فشار آن ها نیز حداکثر ۱۶ بار باشد نیز میتوان از شیر های کشویی استفاده کرد. شیرهای دروازه ای در سیستم های حاوی لجن کاربرد بیشتری دارند زیرا دیسک های آنها می توانند مستقیماً لجن را عبور دهند. آنها همچنین در سیستم های حاوی روغن های سبک، لاک، ملاس، عسل، کرم و سایر مایعات چسبناک استفاده می شوند.
گیت ولو ها در اندازه های مختلف برای کنترل بهتر جریان تولید می شوند. با این حال، شیرهای دروازه ای محدودیت فشار کمتری دارند و برای کاربردهای تمیز و بهداشتی بهینه نیستند. آنها برای استفاده در جاهایی که نیاز به شیر توقف است ایده آل هستند. در صورت نیاز به دلیل فرسودگی صندلی و دیسک به دلیل لرزش دیسک برای کاربردهای بدنه دریچه گاز توصیه نمی شود، اما می توان از آن در هر جایی که عملکرد دریچه گاز لازم است استفاده کرد.