
شیر توپی (Ball Valve) پر کاربرد ترین و پر مصرف ترین شیر در صنعت و کشاورزی می باشد، در این نوع شیر آلات صنعتی، یک کره سوراخ دار دور یک محور به صورت عمودی می گردد و باعث قطع و وصل شدن جریان می گردد. مدل های جدید شیرهای توپی به شما این امکان را می دهند که کنترل بهتری بر جریان گاز یا مایعات داشته باشید. در نتیجه شیرهای توپی مدرن مزایای زیادی دارند. در این میان می توان آن ها را هم به صورت دستی و هم برقی به خوبی کنترل کرد و مقدار زیادی آب یا گاز را تحمل می کند.
در این سیستم توپ درون شیر دارای مجرایی است که هنگامی که کاملاً با دو انتهای شیر تراز شود، جریان آزادانه از طریق آن عبور می کند و هنگامی که مجرا کاملاً بر انتهای دستگاه عمود است، شیر به طور کامل مسدود می شود. مجرا در هر وضعیت دیگری قرار بگیرد، جریان به طور جزئی قطع می شود.
انواع شیرآلات توپی:
شیر های توپی (Ball Valves) انواع گوناگونی دارند، که از نظر بال، مهار گوی و مونتاژ دسته بندی می شوند.
-
فول بور (Full Bore Ball valve)
شیر توپی فول بور که در آن اندازه قطر سوراخ برابر با قطر خط است. در نتیجه حجم سیال عبوری و خروجی یکسان است.
-
ردیوس بور (Reduced Bore Ball Valve)
در این محصول اندازه قطر سوراخ بال (بور) از سایز خط یک یا دو اندازه کوچک تر است.
-
V پورت (V Port Ball Valve)
بور این محصول به شکل V است و برای کنترل جریان استفاده زیادی از آن می شود، که با توجه به درصد میزان سیال عبور بال هم انتخاب می شود.
-
فلوتینگ (Floating Ball Valve)
در این نوع شیر توپی، توپ در مایع در حال جریان معلق است و با فشرده سازی دو سیتِ الاستومری در مقابل آن، در موقعیتش نگه داشته می شود. شافت نیز در بالای توپ وصل شده و اجازه می دهد تا با حرکت ربع گرد (90 درجه) از حالت باز به حالت بسته تغییر یابد. وقتی که شافت حرکت می کند، یک باری بر روی توپ اعمال شده که سبب می شود در مقابل سیت فشرده شود.
این طراحی سبک و اقتصادی بوده و اندازه مجرای آن تا 10 اینچ مناسب است: اگر اندازه مجرا بیش از این باشد، سیت قادر به تحمل توپ های سنگین تر نبوده و شیر توپی نمی تواند عملکردی ایمن و کارآمد داشته باشد. شیرهای فلوتینگ امکان باز و بسته جریان را به صورت دو طرفه (همانند نوع Trunnion) فراهم می کنند.
-
ترینیون (Trunnion Ball Valve)
شیرهای ترونیون برای مقابله با محدودیت های اندازه شیرهای فلوتینگ معرفی شده اند. در واقع، در این نوع شیرها، شافت، توپ و استوانه نگهدارنده به عنوان یك مونتاژِ واحد عمل کرده كه قادر به تحمل بارهای سنگین تولید شده توسط توپ هایی با ابعاد بزرگ هستند.
علاوه بر مزیت انعطاف پذیری در اندازه، شیر ترونیون دارای گشتاور کمتری در مقایسه با شیر فلوتینگ بوده (و از آنجا که محرک های کوچکتر و اقتصادی می تواند برای کار با شیر تعبیه شود، این ویژگی می تواند در صورت نیاز به فعال شدن دریچه، سودمند واقع شود).
-
تاپن تری (Ball Valve Top Entry)
این مدل شیر تاپن اینتری بال یا همان توپی از قسمت بالا مونتاژ می شوند.
-
سایدن تری (Ball Valve Side Entry)
بال شیر توپی سایدن اینتری از بغل مونتاژ می شوند و بعد فلنج با بیچ به بدنه بسته می شود.
فواید و معایب شیرآلات توپی:
فواید:
- استفاده از این شیر های آسان و مقرون به صرفه است.
- شیر های توپی خدمات ضد نشتی را تضمین می کنند.
- نسبت به سایر شیر ها به نیروی کمتری برای کار نیاز دارند.
- قابلیت باز و بسته شدن این محصول بسیار مطلوب می باشد.
- اگر به درستی از آن ها استفاده شود، در اثر سایش یا … کم ترین نشت را خواهند داشت.
- هزینه نگهداری از این محصولات بسیار پایین می باشد.
- اطمینان از ساختار بسیار محکم آن بدون نیاز به نیروی گشتاوری بالا
- داشتن یک طراحی متراکم و کم حجم (این تفاوت اصلی بین شیر توپی و شیر گیت
Gate Valve یا دروازه ای است – که هر دو وسیله ای برای باز / بسته کردن می باشند.)
معایب:
- برای استفاده به عنوان شیر کنترل یا شیر انبساط مناسب نمی باشد.
- در اثر باز و بسته شدن های مکرر، ممکن است دچار افت تدریجی فشار شود.
- از شیر توپی نمی توان برای عبور مخلوط مایع و جامد استفاده کرد زیرا تجمع ذرات معلق و باقی مانده باعث نشت دریچه می شود. این ذرات در حفره هایی در مجاورت بال Ball و سیت (Seat) حالت جامد پیدا کرده و سفت شوند. شیرهای توپی برای گازها و سایر جریانات مایع بسیار کارآمد هستند (حتی مواد شیمیایی نظیر کلر خشک، اسید هیدروفلوئوریک یا اسید هیدروکلریک، و اکسیژن را نیز به چالش می کشند.)
- ممکن است تمیز کردن آنها دشوار باشد (به جز طراحی های ورودی از بالا)
اجزاء مهم شیر توپی:
- بدنه
- بونت
- نشیمن گاه
- توپی
- واشر
- درزگیر
- آب بند
- پیچ
- مهره
- پیچ
- محور
- بوش آب بند
- واشر
کاربرد های شیرآلات توپی:
شیر های توپی برای مایعات، گاز ها و بخار مناسب هستند که حتی یک قطره هم نباید نشت داشته باشند. اگر چه این شیر ها در ابتدا برای فشار های پایین ساخته شده بودند، اما با استفاده از نشیمن گاه های آهنی می توان از این شیر ها برای فشار های بالا نیز استفاده کرد.
در زیر به چند نمونه دیگر از کاربرد های این محصول اشاره می کنیم.
- عمل با نقطه پایین و دریچه های نقاط بالا در خدمات، گاز و سایر سیالات
- سیستم های آب خنک کننده و آب تغذیه
- بخار سرویس
- این شیر ها برای اتصال از طریق ابزار لوله مفید هستند.
- شیر های توپی فلزی در کاربرد های فشار بالا هم مفید هستند.
کلام آخر:
شیر توپی یا بال ولو برای قطع و وصل کردن جریان به کار می رود. این شیرها هنگامی عمل می کنند که دسته شیر 90 درجه بچرخد. برای تهیه این محصول از طریق وب سایت نفتگاه اقدام به خرید نمایید.
شرکت سپند نفتگاه آروند مفتخر در تهیه و توزیع انواع شیرآلات صنعتی و عاملیت فروش فلنچ ماشین سازی اراک با برند های معروف جهانی که می توانید به راحتی هر چه تمام، سفارشات خود را در این سایت ثبت نمایید.