شیرآلات پروانه ای (Butterfly Valve) یکی از انواع شیرآلات صنعتی از یک کانال و یک دیسک تشکیل شده است که به محور مرکزی کانال متصل است، چرخش این دیسک دور محور کانال باعث باز شدن و بسته شدن کانال می گردد. شیرهای پروانه ای نیز به شما این امکان را نمی دهند که کنترل بسیار دقیقی بر جریان داشته باشید. اما نقطه قوت آنها این است که مقدار بسیار زیادی ماده می تواند از این دریچه ها عبور کند. استفاده از اپراتورهای خارجی برای این شیرها بسیار راحت تر از شیرهای دروازه ای است. در عین حال باید بدانید که استفاده از این شیرها معمولاً محدود به حجم بالای مواد است و نمی توان از آنها برای حجم های کم استفاده کرد.
انواع شیرآلات پروانه ای
- شیر ویفری
- شیر لاگ
- شیر فلنج دار
شیر ویفری (Butterfly Valve Wafer Type):
این مدل به دلیل سبکی وزن و نوع اتصال پر مصرف ترین مدل شیر پروانه ای، شیر ویفری از دو سوراخ بالا و دو سوراخ پایین به فلنج متصل می گردد. سیت شیر ویفری آسیپ پذیر ترین بخش آن می باشد که در طول مدت نیاز به تعویض دارد.
شیر لاگ (Butterfly Valve Lug Type):
مدل شیر پروانه ای لاگ از نظر ضخامت بدنه و تعداد سوراخ بین شیر ویفری و شیر فلنجی قرار می گیرد.
شیر فلنج دار (Butterfly Valve Flange Type):
این مدل بیشترین عرض را در بین این نوع شیر آلات دارد و ضخامت شیر فلنج دار رابطه مستقیم با فشار کاری دارد و در کلاس های بالاتر ضخامت آن بیشتر می شود.
جنس و اجزای تشکیل دهنده:
بدنه: با در نظر گرفتن درجه حرارت و نوع سیال و فشار کاری جنس بدنه از چدن و فولاد و استیل و آلومینیوم برنز و دابلکس تهیه و تولید می شود.
دیسک: با توجه به نوع سیال و فشار کاری و درجه حرارت در جنس های SS 304 ،SS 316 تولید می شود، که دیسک با شافت یک تیکه ریخته گری یا جوش داده می شود.
سیت: سیت یا همان لاینر در جنس های EPDM ,PTFE ,SS 304 ,SS 316 ,AL-B تولید می شود، متریال سیت با توجه به نوع سیال و فشار و درجه دما انتخاب می شود.
فواید و معایب شیرآلات پروانه ای:
فواید:
- دیزاین فشرده و جمع و جور
- سبک وزن
- نصب ساده و آسان
معایب:
- قابلیت های آن برای استفاده به عنوان شیر انبساط، محدود است.
- فشار زیاد بر حرکت دیسک آن ممکن است تاثیر گذار باشد.